رشتی‌دوزی نوعی از رودوزی‌های سنتی ایرانی است که زمینه پارچه با نخ‌های ابریشمی در رنگ‌های مختلف تزئین می‌شود. همانگونه که از اسم آن پیداست مرکز عمده رشتی‌دوزی، شهر رشت است و از هنرهای اصیل و کهن این شهر محسوب می شود. هنری که ریشه تاریخی زیادی دارد و همچنان نیز زنده است.
به گزارش ایسنا، قلاب‌دوزی یکی از قدیمی‌ترین صنایع‌دستی شهر رشت است که به دلیل پیشینه‌ای که در این شهر دارد با عنوان «رشتی دوزی» از آن یاد می شود. به‌طور کلی قلاب‌دوزی به معنی دوختن نقش و نگار از ابریشم یا خامه یا رشته‌های طلا و نقشه به روی پارچه با قلاب است. رشتی دوزی نیز به این صورت است که زمینه پارچه‌ای که اغلب هم از رنگ‌های تیره انتخاب می‌شود، به وسیله نخ‌های ابریشمی تزئین می‌شود.
رشتی‌دوزی که با عنوان قلاب‌دوزی رشت در فهرست میراث معنوی به ثبت رسیده است، بیشتر توسط بانوان رشتی تولید می شود. این هنر به سه روش ساده، برجسته و معرق دوخته و اغلب برای تزئین پرده، پوشش زین، سجاده، روکش مقبره‌ها، کلاه، لباس، رومیزی و روتختی استفاده می شود.
اغلب نقوش استفاده شده برای هنر رشتی‌دوزی از الگویی ثابت پیروی می‌کنند که از قدیم وجود داشته است و برخی از آنها اخیرا و در راستای سیاست‌های کاربردی سازی صنایع‌دستی توسط هنرمندان، با طرح‌های جدید و خلاقانه‌تری تولید می‌شوند.
تاریخچه دقیق و مشخصی از پیشینه رشتی‌دوزی گیلان وجود ندارد. برخی از کارشناسان حوزه صنایع‌دستی بر این باورند که این هنر سابقه‌ای کهن دارد و حتی به دوره هخامنشیان باز می‌گردد. در حال حاضر قدیمی‌ترین نمونه‌های رشتی‌دوزی به غیر از مجموعه‌های خصوصی، در موزه آستان قدس رضوی و موزه هنرهای تزئینی ایران نگهداری می‌شود.
در سال‌های اخیر اما هنر رشتی‌دوزی دیگر همچون گذشته در شهر رشت رونق ندارد. گران شدن مواد اولیه و به دنبال آن افزایش قیمت محصول تولیدشده و کاهش میزان مشتریان، از جمله مهمترین دلایل تولید کمتر آثار رشتی‌دوزی محسوب می‌شود.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
