هفدهمین شماره دوماهنامه ادبی «چامه» ویژه صدسالگی داستان ایرانی به همراه نظرسنجی منتشر شد.
به گزارش ایسنا، در بخشی از سرمقاله این شماره که به صدسالگی داستان ایرانی اختصاص دارد، محمدجواد جزینی نوشته است: «کوتاه زمانی بعد از یکی بود یکی نبود سروکله جوانی پیدا می‌شود که جهان داستان کوتاه ایران را دگرگون می‌کند. صادق هدایت و بعد از او چهره‌های دیگر نسل اول داستان‌نویسان سربرمی‌آورند؛ بزرگ علوی، صادق چوبک و نسل دوم؛ جلال آل احمد، ابراهیم گلستان، سیمین دانشور، غلامحسین ساعدی، بهرام صادقی، هوشنگ گلشیری، احمد محمود، محمود دولت‌آبادی و… اما تابندگی این ستاره‌ها و شاید کم‌بنیگی نقد ادبی فرصت دیده شدن نام‌ها و آثار دیگران را نداد. کسانی چون تقی مدرسی، غ. داوود(منو چهر صفا)، کاظم تینا، شمیم بهار، رضا فرخفال، بهمن فرسی، رضا دانشور، بهمن شعله‌ور و … این‌که گفته‌اند «داستان‌نویسان ایرانی از تاریکخانه هدایت بیرون آمدند» پر بیراه نیست، چرا که هنوز تاثیر نگاه و مشربی که او آغاز کرد، حتی در نسل پنجم داستان‌نویسان ایرانی پیداست. ما در این دهه‌ها نتوانسته‌ایم نقش تشکل‌ها و انجمن‌های ادبی را در توسعه هنر داستان‌نویسی بازیابی کنیم.»
در بخش ویژه‌نامه، سیدعلی کاشفی خوانساری، مهسا شمسی‌پور، روح‌الله رویین و پریسا صالحی در این شماره از مجله چامه یادداشت‌ها و نقدها و مقالاتی را درباره صدسالگی داستان در ایران نوشته‌اند.
این شماره که به صدسالگی داستان در ایران اختصاص دارد، علاوه بر داستان و شعر از شاعران و نویسندگان امروز ایران دربرگیرنده یک نظرسنجی است که مریم آموسا آن را برای «چامه» آماده کرده است. او برای تدوین و انتشار لیست پنج رمان و مجموعه داستان و مترجم تاثیرگذار، تحلیل نویسندگان و مترجمان و منتقدان را نیز در باب انتخاب‌های‌شان جویا شده است. علی قانع، میلاد ظریف، شهاب لواسانی، آرام روانشاد، لیلا صادقی، غلامرضا امامی، فیض شریفی، ساسان گلفر، علی شروقی، محسن فرجی، ناتاشا امیری، محمدرضا مرزوقی، غلامحسین سالمی، مهدی فتوحی، رضیه انصاری، شهریار عباسی، نسترن مکارمی، هادی تقی‌زاده، علیرضا بهنام، محسن حکیم معانی و رضا آشفته افرادی هستند که به پرسش‌های او در خصوص پنج رمان و مجموعه داستان و پنج مترجم تاثیرگذار پاسخ داده‌اند.
براساس این نظرسنجی رمان «بوف کور» مهم‌ترین و تاثیرگذارترین رمان ایرانی است که نه تنها بر روی مخاطبان و نویسندگان نسل‌های بعد تاثیر گذاشته، بلکه با ترجمه‌هایی که از این کتاب شده است، می‌توان به جایگاه ویژه این اثر در جهان اشاره کرد.
در کنار این رمان دو رمان «همسایه‌ها» نوشته احمد محمود و رمان «سووشون» نوشته سیمین دانشور، در رده دوم قرار می‌گیرند و پس از آن «شازده احتجاب» نوشته هوشنگ گلشیری و پس از آن «روزگار دوزخی آقای ایاز»، نوشته رضا براهنی، «دایی جان ناپلئون» نوشته ایرج پزشکزاد و «سنگ صبور» نوشته صادق چوبک قرار می‌گیرند.
در بخش «شعر زمان» آثار تازه‌ای از ضیاءالدین خالقی، سیروس نوذری، پوران کاوه، حمیدرضا شکارسری، محسن آریاپاد، احمد قربان‌زاده، مهدی ریحانی، سینا جهاندیده، مزدک پنجه‌ای، علیرضا بهرامی، رضا اسماعیلی، هادی منوّری، نصرت‌الله مسعودی، فرهاد عابدینی، افسانه نجومی، مرضیه آقارضایی، مهرداد پیله‌ور، روح‌الله آبسالان، حمیدرضا اقبال‌دوست، زهره یوسفی، شادی میرزایی، فرناز فرازمند، شهین راکی و مجتبی نورانی منتشر شده است.
در بخش «گپ»، ترجمه فرزدق اسدی از گفت‌وگوی روزنامه هلندی “De Volkskrant” با کازوئو ایشی‌گورو منتشر شده است. ایشی گورو در پاسخ به سوال«چگونه ایده نوشتن از منظر یک ربات به ذهن شما خطور کرد؟ یا اجازه دهید بگوییم از منظر یک موجود دارای هوش مصنوعی؟» می‌گوید: «شخصیت کلارا در ابتدای کار به شکلی پیچیده و ناواضح به سراغم آمد. من همیشه به کتاب‌های مصوری که برای کودکان چهار یا پنج‌ساله‌مان می‌خوانیم علاقه‌مند بوده‌ام. این کتاب‌ها منطق شگفت‌انگیزی دارند، برای مثال درشان اصلاً تعجب‌آور نیست که ماه که از پنجره داریم می‌بینیمش صحبت می‌کند. هم چنان که هر کودکی می‌تواند از یک نردبان بالا و پیش ماه برود. هدف من در آغاز کار روی یک رمان برای کودکان بود. داستان دختری بیمار بود که به دلیل بیماری جدیش از بیرون رفتن هر روزه با عروسکش برای تماشای غروب آفتاب ممنوع می‌شود؛ یک روز دختر ریسک می‌کند و با عروسک خود بیرون می‌رود و تعدادی ماجرا برایش رخ می‌دهد. وقتی قصه را برای دخترم نائومی تعریف کردم، او مرا متقاعد کرد که داستان من بسیار غم‌انگیز خواهد بود و برای کودکان مناسب نیست. برای همین تصمیم گرفتم مسیر قصه را تغییر دهم، و یک راوی غیرواقعی که برساخته هوش مصنوعی است انتخاب کنم. چون من سال‌هاست که با اشتیاقی واقعی، تحولات و دستاوردهای هوش مصنوعی را دنبال می‌کنم. و افتخار این را داشتم که با تعدادی از دانشمندان و متخصصان این رشته صحبت کنم».
در بخشی از گفت‌وگوی بهاره حجتی با لیلی گلستان نیز آمده است: «متاسفانه این اتفاق هرگز به‌طور سیستماتیک انجام نشد و چه حیف. چون معتقد هستم که اگر قصه‌های دولت‌آبادی یا احمد محمود یا گلشیری و ساعدی و خیلی‌های دیگر ترجمه می‌شد و درست ارائه می‌شد حتما جوایزی نصیب داستان‌نویسی ایران می‌شد. چه چیز ما از نجیب محفوظ یا اورهان پاموک کمتر است یا هرتا مولر؟ وزارت ارشاد باید اداره‌ای مختص ترجمه آثار والای ادبیات مدرن فارسی به بقیه زبان‌های زنده دنیا داشته باشد البته به‌شرط این‌که فقط از خودی‌ها ترجمه نکنند! این کاری است که باید بشود. آثاری به‌صورت پراکنده و اغلب به همت خود نویسنده ترجمه شده که کفایت نمی‌کند و باید اساسی روی این قضیه برنامه‌ریزی شود. ارائه درست، تبلیغات درست و ناشری معتبر.»
همچنین در بخشی از گفت‌وگوی اختصاصی «چامه» که راحله بهادر با کیم چینکویی، نویسنده آمریکایی از طریق ایمیل انجام داده، آمده است: «داستانِ طرف، تا حدودی زندگی‌نامه خودنوشت است. قسمت‌هایی را که برایم تکان‌دهنده و تلخ بودند بازسازی کردم، بعضی چیزها را تغییر دادم، و بیش از نشان دادن در جزییات و زاویه دید توضیحی ندادم. می‌خواستم پایان‌بندی نشان دهد که وقتی قهرمانِ زن داستان در نگاه اول مرد را نمی‌شناسد، یعنی مقداری فاصله، شاید حتی رشد برای او اتفاق افتاده است که خب، هم یک غافلگیری است و هم به نوعی دلشکستگی.»
در بخش شعر و ترجمه شعرها و مقالاتی از این نویسنگان و شاعران آمده است: سیدحسین طالب‌زاده، علی پورحسن، ندا عطاردیان، صدف فیاضی، موسی بیدج، علی الشّلاه، رَسمیّه مُحَیبِس، مهدی حسنی باقری، سعید فلاحی، لیلا طیبی، فرزانه کارگرزاده، فرح سقایی، امیر امام‌قلی‌زاده، مسعود غفوری، اِی. کِی. رامانوجان، سوتلانا الکسیویچ و بهمن بلوک نخجیری.
دوماهنامه ادبی «چامه» به صاحب‌امتیازی و مدیریت محمدصادق رحمانیان از شماره آینده وارد چهارمین سال انتشار خواهد شد.
این مجله در فروشگاه اینترنتی جار و فیدیبو با قیمت ۱۲ هزار تومان و نسخه کاغذی به مبلغ ۵۰ هزار تومان در کتابفروشی‌ها و دکه‌های مطبوعاتی به فروش می‌رسد. علاقه‌مندان به نسخه کاغذی علاوه بر کتابفروشی‌ها و دکه‌های معتبر می‌توانند برای خرید نسخه کاغذی به طور مستقیم به این نشانی https://idpay.ir/chamehmag/shop مراجعه و آن را تهیه کنند. شماره آینده دوماهنامه ادبی «چامه»، ویژه‌نامه‌ای برای شاعر هم‌روزگار ما محمد شمس لنگرودی خواهد بود.
صفحات آغازین هفدهمین شماره دوماهنامه ادبی «چامه» را می‌توانید از این‌جا بخوانید.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
